Kąpiel solankowa (dział balneoterapii) to zabieg polegający na całkowitym lub częściowym zanurzeniu ciała w wodzie. Jest to woda wysoko zmineralizowana podziemna, zwykle chlorkowo-sodowa o stężeniu między 1,4 a 6 proc. Często są rozpuszczone w niej także inne pierwiastki o dobroczynnym działaniu na organizm, m.in. magnez, wapń, potas, jod czy brom. Kąpiel solankowa odbywa się w basenie lub w wannie z hydromasażem. Jest to woda ciepła lub gorąca o temperaturze między 34 a 40 st. C. Kąpiel w solance korzystnie wpływa na naczynia krwionośne i zakończenia nerwowe, zmniejsza pobudliwość nerwów czuciowych i ruchowych, a im większe stężenie soli, tym silniejsze jest działanie wody na organizm. Ponadto kąpiel w solance usprawnia funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, reguluje krążenie krwi, stabilizuje ciśnienie tętnicze, usprawnia metabolizm skóry i zwiększa odporność.
Zawarte w solance jony chlorkowe i sodowe korzystnie wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego, działają przeciwbólowo i relaksująco oraz stymulują wydzielanie m.in. serotoniny. Kąpiele solankowe to zabieg stosowany bardzo często w schorzeniach narządu ruchu, zwłaszcza stawów i kręgosłupa, oraz skóry. Zawarte w wodzie jony wnikają przez skórę pacjenta.Taka kąpiel stymuluje również przemianę materii, a pośrednio reguluje funkcjonowanie narządów wewnętrznych.
Przed przystąpieniem do kąpieli solankowej pacjent powinien dokładnie umyć całe ciało. Dzięki temu minerały zawarte w wodzie łatwiej przenikną w głąb skóry. Zaleca się usunięcie martwego, zrogowaciałego naskórka i unikanie stosowania kosmetyków na skórę. Warto zdjąć biżuterię. Jeśli ma to być kąpiel solankowa całkowita, wówczas warto zabrać na zabieg klapki basenowe i strój kąpielowy (najlepiej dwuczęściowy) lub kąpielówki. Możemy też zabrać ręcznik, ale nie powinniśmy się nim wycierać po kąpieli leczniczej. Aby zabieg był bardziej efektywny, należy poczekać aż nasza skóra sama wyschnie. W przypadku kąpieli częściowej należy założyć taki strój, który umożliwi moczenie w solance wybranych partii ciała.
Zabieg odbywa się w basenie z solanką lub specjalnie do tego przystosowanej wannie, która wyposażona jest w uchwyty. To znacznie ułatwia zanurzenie się pacjenta w kąpieli oraz wyjście z wanny. Jeśli kąpiel została przygotowana, pacjent powoli wchodzi do wanny. Najpierw siada na jej dnie, a po upływie ok. minuty może się w niej położyć. Stopniowe zanurzanie się w kąpieli ma przyzwyczaić organizm do temperatury wody. Podczas zabiegu nie należy wykonywać gwałtownych ruchów i korzystać z urządzeń elektrycznych. Po zakończeniu kąpieli solankowej pacjent najpierw siada na ok. minutę na dnie wanny, a dopiero potem może wstać i wyjść z wanny. Stopniowe wychodzenie z kąpieli ma zapobiec osłabieniu organizmu, zawrotom głowy i dusznościom, które są naturalnymi skutkami działania ciśnienia hydrostatycznego wody na ciało pacjenta. Taka kąpiel zwykle trwa ok. 15-20 minut. Po zabiegu nie należy spłukiwać się wodą ani wycierać ręcznikiem. Pozostałości soli na skórze mają dobroczynny wpływ na organizm jeszcze przez pewien czas po zabiegu. Bezpośrednio po kąpieli solankowej lepiej unikać naświetlania promieniami UV i zabiegów z działu zimnolecznictwa, które mogłyby znieść efekt kąpieli. Po zabiegu powinno się odpoczywać na leżąco przynajmniej przez pół godziny. Zabieg powtarza się 2-3 razy w tygodniu, a dla uzyskania najlepszego efektu powinno być ich w sumie ok. 10.
Na czy polegają poszczególne zabiegi w sanatoriach i uzdrowiskach? Jak przygotować się do każdego zabiegu? Jakie są wskazania i przeciwskazania? To warto wiedzieć przed wyjazdem na turnus rehabilitacyjny!
